De top 10 van de beste boeken over Iran 2025

Iran is een land dat vrijwel dagelijks in het nieuws komt met vele onderwerpen. Op het moment van het schrijven van deze blog is Iran in het nieuws met mensenrechten en zijn er vele demonstraties in het land. Niet alleen nu speelt Iran een rol in het nieuws, maar ook de historie is rijk te noemen.

De boeken in deze top 10 vertellen je meer over de geschiedenis, reisgidsen, waargebeurde verhalen van mensen maar ook over het huidige Iran. Dit zorgt ook voor veel diversiteit.

Om je een goed beeld te geven van de boeken, heb ik naast een boekomschrijving ook een link van Bol.com geplaatst. De link geeft veel extra informatie over het boek, waaronder de waardering en de recensies van de lezers. Via de link kun je het boek eenvoudig en snel bestellen. Een goed alternatief voor Bol.com is Bookspot.nl

Iran

Meer dan 100.000 jaar geleden ontstonden op het grondgebied van het huidige Iran de eerste beschavingen. Met geraffineerde technieken vonden mensen manieren om in een moeilijk klimaat landbouw en veeteelt te ontwikkelen. In de loop van duizenden jaren kwam hier een hoogstaande cultuur tot bloei, die naar alle windrichtingen zijn invloed deed gelden.

De grenzen van de opeenvolgende koninkrijken waren net zo veranderlijk als de koningen zelf. Iran. Bakermat van de beschaving neemt de lezer mee op een reis door de eeuwenoude geschiedenis van Iran. Een geschiedenis die zich laat aflezen aan de superieure materiële cultuur variërend van gouden drinkbekers met diermotieven tot vaatwerk van speksteen ingelegd met kleurrijke stenen.

De kleitabletten met het oude spijkerschrift zijn net zo bijzonder als de schitterend bewerkte bronzen wapens, de oogverblindende gouden sieraden en het sierlijk beschilderde aardewerk. De nadruk ligt op de periode 7000-330 v. Chr.

Achter de sluier het land

Iran, het land van dichters, ayatollahs, sjahs en de mooiste islamitische architectuur ter wereld, is voor velen een mysterie. Toch is het één van de belangrijkste landen in het hart van het Midden-Oosten, prominent op de oude handelsroutes en heeft het een eeuwenoude bewogen geschiedenis.

In het afgelopen decennium reisde schrijver Alexander Reeuwijk meerdere malen van Istanbul naar Teheran en verder naar onder andere Isfahan, Shiraz, Persepolis en Yazd. Hij maakte er vrienden, sprak er met mullahs en probeerde het land te doorgronden en de bevolking te begrijpen. Met dit boek tilt Reeuwijk de sluier op, en toont de lezers Iran, in al zijn facetten.

Alleen in Iran

Ze deed het onmogelijke: hardlopend Iran doorkruisen Kristina Paltén is mid-dertig als haar wereld instort: haar relatie loopt stuk, ze verliest haar baan en krijgt ook nog te horen dat ze geen kinderen kan krijgen. Op dat moment besluit ze te gaan hardlopen, als uitlaatklep en als ‘medicijn’.

Hardlopen is het puzzelstukje waarmee ze haar leven weer bij elkaar krijgt, maar ze wil meer. Haar nieuwe doel wordt een tocht dwars door Iran. Tijdens het lopen wil ze een brug slaan tussen het Westen en de islam, vertrouwen wekken bij de lokale bevolking en vrouwen aanzetten tot sporten. Een fysieke uitdaging – 1840 kilometer in temperaturen die variëren van het vriespunt tot 45 graden – maar ook een culturele: ze spreekt de taal niet, is afhankelijk van de mensen die ze ontmoet en ze loopt letterlijk tegen de beperkingen van het Iraanse regime op. Maar de Iraniërs delen hun huis en eten graag.

Dit heftige, mooie en inspirerende reisverslag voert je mee langs ontmoetingen tussen een Westerse sporter en mensen die hun huis en hart openen voor het onbekende. Over Alleen in Iran Dit boek is een boeiend verslag van Kristina’s ontmoetingen met de Iraniërs die hun huizen en hart openen voor het onbekende dat Kristina met zich meebrengt – Mijn Geheim

Iran – een cultuurgeschiedenis

Dit boek vertelt de glorieuze geschiedenis van Iran, een van de oudste beschavingen van de wereld. De auteur begint bij het Achaemenidische Rijk van Cyrus de Grote (zesde eeuw v.Chr.), en eindigt met de Islamitische Republiek. Hij laat op fraaie wijze de eigenheid van de Iraanse identiteit zien, waarbij nadruk ligt op de culturele, godsdienstige en intellectuele aspecten, en de mensen die er vorm aan gaven en geven.

In de tijd dat opeenvolgende dynastieën in oorlog waren met Byzantium schreef Ferdowsi zijn magistrale Boek der koningen, en terwijl de islam geleidelijk bezit nam van Perzië maakten dichters als Sadi, Hafez en talrijke anderen voor eeuwig naam. Modern Iran is weliswaar een islamitisch land, maar nog geen twee procent woont het vrijdaggebed bij, en hoewel vrouwen aan strenge kledingvoorschriften zijn gehouden maken zij zestig procent uit van de jongeren die de universiteiten bevolken.

Michael Axworthy is verbonden aan het Instituut voor Arabische en Islamitische Studies van de Universiteit van Exeter. Micheal werkte van 1986 tot 2000 in de Britse diplomatieke dienst, en van 1998 tot 2000 als hoofd van de Iran-sectie van het Britse Gemenebest. Hij is de auteur van The Sword of Persia, een biografie over de Perzische vorst Nadir Shah. Hij publiceert regelmatig over Iraanse geschiedenis.

Dochter van Isfahan

In het Iran van de zeventiende eeuw bereikt een veertienjarig meisje de huwbare leeftijd. Maar in plaats van een prachtige toekomst kondigt een onheilspellende komeet boven de woestijn ongeluk en tegenspoed aan.

Als haar vader plotseling overlijdt en geen bruidsschat achterlaat, beginnen het meisje en haar moeder noodgedwongen een nieuw leven in de sprookjesachtige stad Isfahan. Haar oom – een rijke tapijtmaker – en zijn echtgenote nemen de twee vrouwen met tegenzin naar huis.

Onder begeleiding van haar oom ontwikkelt het meisje zich tot een briljant tapijtknoopster. Maar door een onbezonnen daad valt ze in ongenade en wordt ze gedwongen een liefdeloos, geheim huwelijk te sluiten. Er is niemand tot wie ze zich kan wenden en ze moet al haar talent en wilskracht aanwenden om voor haarzelf en haar moeder een betere toekomst te creëren.

Stiekem kan hier alles

In 2002 vertrok Eefje Blankevoort voor het eerst naar het toen nog nauwelijks toegankelijke Iran, voor haar onderzoek naar propagandakunst. Aanvankelijk ontmoette ze er fulminerende geestelijken en hoorde ze de bekende leuzen tegen het Westen. Maar in hetzelfde land feestte ze mee met Iraanse jongeren en geneerde ze zich toen op de mobieltjes van haar nieuwe vrienden porno verscheen. Inmiddels lijkt Iran – in ieder geval voor de buitenwereld – flink veranderd. Daarom is het tijd voor een nieuwe uitgave van Blankevoorts debuut uit 2007.

Speciaal voor deze editie reisde ze terug naar Iran en ging op bezoek bij oude bekenden. Haar reis resulteerde in het nieuwe deel ‘Een bitterzoet weerzien’. Eefje Blankevoort (1978) werd met Stiekem kan hier alles genomineerd voor zowel de Bob den Uyl Prijs als de M.J. Brusseprijs 2008. Ze is een van de oprichters van het journalistieke bureau Prospektor.

Iran de derde revolutie

Iran is toe aan zijn derde revolutie in vijftig jaar tijd. De eerste is de ‘witte revolutie’ van de sjah van 1963. Het land klimt uit de Middeleeuwen en wordt de 21ste eeuw in gekatapulteerd. De tweede is de ‘zwarte revolutie’ van Khomeini van 1979. Het land keert terug naar de Middeleeuwen, naar het fundament van de islam in de 7de eeuw. De derde – groene – revolutie staat eraan te komen.

De nieuwe generaties staan klaar om het roer om te gooien. Niemand kan er beter over vertellen dan Dirk Tieleman. Al zeer vroeg reist hij door het land. Als jonge man maakt hij kennis met het regime van de sjah en de verwestersing van het Iraanse volk. Als jong VRT- journalist verslaat hij de revolutie van Khomeini en de terugkeer naar het fundament van de islam. Jaren blijft hij het land volgen voor radio en tv.

Hij beschrijft de Iraanse revolutie van 1979 als een historische omwenteling, net als de Franse van 1789 en de Russische van 1917. Na een snelle opstand met weinig slachtoffers en een grote consensus radicaliseert de revolutie. (Dat gebeurt in Frankrijk met Robespierre en het rationalisme, in de Sovjet-Unie met Stalin en het communisme, in Iran met Khomeini en het fundamentalisme). Onlangs is hij er anoniem teruggekeerd. Voor Canvas is hij is op zoek gegaan naar het dagelijkse leven achter het nieuws. In dit boek overspant hij vijftig jaar geschiedenis gekruid met persoonlijke anekdotes en adembenemende belevenissen.

Onze man in Teheran

Sinds Thomas Erdbrink vijftien jaar geleden Leiden inruilde voor Teheran, bericht hij over het Midden-Oosten en in het bijzonder de Iraanse actualiteit. Over het nucleaire programma, ruzie met het westen, sancties en mensenrechten. Toch is het niet steeds het voorpaginanieuws dat de diepste indruk nalaat. In meer persoonlijke stukken gunt hij de lezers van de Volkskrant en nrc al een aantal jaren een unieke inkijk in de Iraanse huiskamers. Wat blijkt? Daar maken we kennis met een ander Iran.

Een land waar dansen en drinken op een feest verboden is, maar ‘harmonieus bewegen’ met ‘frisdrank’ een prima ‘bijeenkomst’ kan opleveren. Waar zijn schoonbroer een getemde casanova is en de buurvrouw dood neervalt tijdens de fitness. Iraniërs die we van het nieuws kennen als boze baardmannen en vrouwen in het zwart die dood aan Amerika roepen, blijken in het dagelijks leven vaak ook gewone mensen. Mensen die net als iedereen een mening hebben en gewoon een rustig leven willen leiden.

Onze man in Teheran bundelt Erdbrinks mooiste, ontroerendste en meest intrigerende columns die losstaan van de waan van de dag. Hij gooit het raam open en toont een wereld die zelden in beeld komt. Met menselijke verhalen uit het hedendaagse Iran schuift hij heel wat clichés van tafel. Nieuws kijken over het land zal nooit meer hetzelfde zijn.

Thomas Erdbrink (1976) schrijft vanuit Iran en elders voor The New York Times. Hij werd in Nederland bekend met de prijswinnende documentaireserie Onze man in Teheran, waarvan de wekelijkse column in de Volkskrant een verlenging is. Hij is de nieuwe presentator van Zomergasten.

Het andere Iran

Ons beeld van Iran wordt beheerst doordat van zijn omstreden conservatieve president: Ahmadinejad zou de Holocaust ontkennen, zou Israël het liefst van de kaart geveegd zien worden en werkt openlijk aan de ontwikkeling van een kernwapen. Tegelijk zien we fotos van moderne, stadse Iraanse vrouwen, met westerse zonnebrillen en een iPod. Wat is het ware Iran?

In een toegankelijk geschreven boek schetst Peyman Jafari de ontwikkeling van het land sinds de revolutie van 1979: van de opkomst van ayatollah Khomeini en zijn politieke islam, de gijzeling van Amerikaans ambassadepersoneel tot de Iran-Irakoorlog en de meest recente politieke ontwikkelingen.

Het andere Iran corrigeert het eenzijdige beeld van Iran als het islamistische en nucleaire gevaar voor het Westen. Het laat zien dat verleden en heden van Iran door velerlei factoren gevormd zijn: impulsen voor democratisering, sociale bewegingen van vrouwen, studenten en vakbonden, intellectuele debatten vanuit religieuze en seculiere perspectieven en de rol van grote mogendheden zoals Rusland, Engeland en de Verenigde Staten.

REiSREPORT reisgids magazines – Iran

Het onmisbare magazine voor wie naar Iran reist. Van voorbereidingstips tot inhoudelijke reportages en reisverhalen over cultuur, geschiedenis, natuur en mensen. Inclusief gratis mobiele app.

Het Iran reismagazine is speciaal gemaakt voor de geïnteresseerde Iran reiziger. De reiziger die meer wil weten over cultuur, geschiedenis en mensen en voor wie de reis al ver vóór vertrek begint met inhoudelijke voorbereidingen. Een luxe uitgave van het Nederlandse reisplatform REiSREPORT dat zowel los als in combinatie met de REiSREPORT app en video documentaires op reisreport.nl, een praktische en inhoudelijke voorbereiding op je reis biedt. Een reis naar Iran is niet te vergelijken met een reis naar welke andere bestemming dan ook.

Iran wordt door westerse media geregeld negatief in het nieuws gebracht, maar wie door de headlines heen kan kijken, ontdekt het ware Iran. Een land met een ongekend rijk verleden, schitterende architectuur, uiterst veelzijdige natuur en een volk zo oprecht en hartelijk dat je het nauwelijks gelooft. Het Iran reismagazine bladert als een magazine maar is net zo goed te ervaren als een geschiedenisboek, een Iran reisgids, reisverhalenbundel, fotoboek…

Een uitgave die je op weg helpt om je zo goed mogelijk voor te bereiden op je onvergetelijke reis naar Iran. Bovendien stopt het niet bij de laatste bladzijde. Met de gratis app voor mobiel of tablet, vind je tal van bijzondere extra’s. Zoals tientallen informatieve Nederlandstalige video’s en documentaires, tot zelfs 360 graden video tours voor VR brillen. Een onmisbaar magazine om inhoudelijk in de stemming te komen voor je reis naar Iran, of natuurlijk om cadeau te geven. – Een introductie video van het magazine is tevens te vinden op reisreport.nl